" شانسی وارد عکاسی شدم. در دوران دبیرستان درس خواندن را دوست نداشتم. دوست داشتم فعالیت کنم، نه این که یکجا بنشینم. رشته تحصیلی ام، علوم انسانی بود، اما تغییر رشته دادم و رفتم رشته هنر. در خانواده مان نه هنرمند داشتیم و نه کسی اهل هنر بود. پدرم در بازار کار میکرد، وقتی فهمید تغییر رشته داده ام و رفته ام رشته عکاسی، به من خندید ! ولی من سعی کردم نگاه آنها را تغییر دهم. چون نگاه آنها به عکاسی، همان عکاسانی بودند که اطراف میدان آزادی از مردم عکس می انداختند! 

اما چرا رفتم عکاسی؟ چون ما یک دوربین عکاسی حرفه ای خانوادگی در منزل داشتیم و من برای اینکه هزینه ای با تغییر رشته ام برعهده خانواده ام نگذارم رفتم سراغ عکاسی !از طرفی من خیلی هم حواس پرت بودم، اما عکاسی به نوعی، به کار و زندگی من نظم داد. دوربین آن قدر برایم مهم بود که نامه بلند بالایی نوشتم و توی کیف دوربینم گذاشتم تا اگر دوربینم را جایی جا گذاشتم کسی که پیدایش می کند آن نامه را بخواند، دلش بسوزد و حتماً دوربین را برایم بیاورد !اتفاقاً یکبار دوربینم را توی ماشین جا گذاشتم و وقتی رفتم مدرسه، دیدم کسی که پیدایش کرده، نامه را خوانده و آن را زودتر از خودم به مدرسه آورده است!این ماجرای عکاس شدن من، بود."

نیوشا توکلیان متولد سال 1361 می باشد او عکاس خودآموخته ای است که عکاسی حرفه ای را در سن 16 سالگی در نشریه زن آغاز کرد و در نشریات دیگر ادامه داد.  خبرنگار و عکاس ایرانی است. عنوان جوانترین عکاس خبری ، مشوق او درعکاسی بود. توکلیان تا کنون در کشورهای عراق، لبنان، سوریه، عربستان و پاکستان به عکاسی پرداخته است. او معتقد است" عکاس باید یک جهان بینی جامع داشته باشد، عکاسان روحیه شکست ناپذیری داشته باشند و بتوانند در قبال نه گفتن ها ایستادگی و مقاومت کنند بعضی از عکاسان بزرگ دنیا می گویند: "ما عکاس به دنیا آمدیم" اما ایشان با این عقیده مخالف هستند . یک علاقه مند می تواند فکر و چشمش را پرورش دهد تا عکاس خوبی شود. به هر حال عکاسی فقط عکس گرفتن نیست، بلکه عکس خوب گرفتن و تفکر سالمی داشتن برای عکاسی است.یک عکاس باید به مسایل اطرافش حساس باشد. نسبت به وقایعی که می بیند کنجکاوی کند و پیگیر باشد. این پیگیر بودن در کنار مطالعه مداوم و عکس دیدن، تفکر عکاسی را برای یک عکاس به وجود می آورد."

امروزه زنان ایرانی به خوبی نشان دادند که در همه ی عرصه ها می توانند به موفقیت برسند. تنها اراده و تصمیم اولیه مهم است تا شما به جایی برسید که تصورش را هم نمی کنید. نیوشا توکلیان یکی از موفق ترین زنان ایرانی در عرصه ی خبرنگاری و عکاسی است که پس از سال ها تلاش و پشتکار اکنون در موقعیتی قرار دارد که برای تمام دنیا شناخته شده است.

ژانر کارهای نیوشا توکلیان متفاوت و جسورانه است و همین وجه تمایز او با سایر عکاسان است. از سال 2002 عکسهای وی در نشریات معتبر بین المللی مثل تایم، نیویورک تایمز، اشترن، فیگارو و برخی دیگر از نشریات آمریکایی و اروپایی به چاپ رسیده است و جوایزه ارزنده ای را کسب کرده است . معروف ترین جایزه او جایزه 50 هزار یورویی فتوژورنالیسم کارمینیک است که به دلیل سواستفاده فرانسوی ها آن جایزه را پس داد. نیوشا توکلیان جایزه 50 هزار یورویی بنیاد ˝فتوژورنالیسم کارمینیک˝ را پس داد، توکلیان این جایزه را بعد از دریافت، برای این بنیاد پس فرستاد و بالطبع برگزاری نمایشگاه مجموعه عکس هایش توسط این بنیاد هنری فرانسوی و همچنین چاپ کتاب این مجموعه لغو شد. سوژه اصلی این عکس ها جوانان ایرانی و زندگی روزمره آن ها است. آدم های معمولی که شاید به ظاهر جذابیت خاصی برای دوربین نداشته باشند اما به گمان او اگر کمی دقیق تر نگاه کنید، زندگیشان پر از داستان است… کارمینیک تأکید کرد که نام این مجموعه باید به «نسل سوخته» تغییر پیدا کند. عنوانی که به گمان نیوشا توکلیان سرشار از قضاوت بود و به هیچ وجه با نگاه او، به عنوان خالق اثر، همخوانی و سنخیت نداشته است. البته او پیش از این چندین بار در نمایشگاهایی با عنوان نسل سوخته شرکت داشته بود در نهایت پس از دو بار سفر به فرانسه در سه ماه و چندین جلسه گفتگو برای رسیدن به یک نقطه مشترک، نیوشا توکلیان به این نتیجه می رسد که راه دیگری ندارد جز آنکه جایزه 50 هزار یورویی، نمایشگاه و کتاب را فراموش کند. چراکه چاپ کتاب مجموعه عکس هایش با چنین عنوانی برایش غیرقابل تحمل می بود. وی توضیح می دهد که چگونه رئیس این بنیاد با اصرار بر تغییر در شرح ها، نام، و گزینش عکس های این مجموعه، قصد داشته آن را، برخلاف نگرش و خواست توکلیان، در جهت کلیشه های متعارف در مورد ایران هدایت کند. رئیس بنیاد کارمنیاک می خواسته که نیوشا نام پروژه اش را «نسل گمشده» یا «نسل از دست رفته» بگذارد پس از ماه ها جدل با حامی جایزه که می خواست بر کارهای وی کنترل داشته باشد، و در آخر، بنیاد کارمینیاک تجدید نظر اساسی کرد و قول داد که از این به بعد هیچ دخالتی در پروژهٔ نیوشا توکلیان نخواهد کرد و وی بعد از چند روز مجدداً این جایزه را دریافت کرد.

برنده جایزه Magic of Persia Contemporary Art Prize 

توکلیان در سپتامبر 2015 به عنوان برنده جایزه پرنس کلاوس در رشته عکاسی معرفی شد. جایزه در روز دوم دسامبر در برنامه ای با حضور خانواده سلطنتی هلند و فریبا درخشانی دبیر ایرانی این جایزه به وی اهدا شد.     

توکلیان از اعضای گروه بین المللی EVE Photographers است که زنان عکاس تشکیل شده است.

آثار او به مسترکلاس پرس فتو در آمستردام راه یافته است.

اخیرا عکس های او به جنگجویان زن کرد و تاثیر تحریم های جهانی بر زندگی افراد اختصاص داده شده بود که با استقبال های فراوانی روبرو شد. 

نیوشا توکلیان در عکسهایش به نکته های ظریفی توجه می کند. او در عکسهایش تماشاگر را به داوری درباره وضعیت زنان در ایران فرا می خواند.

گالری «تامس ایربن» در نیویورک مجموعه ای از عکس های او را در سال 2013 به نمایش گذاشته است، این مجموعه آثار نگاه کن نام دارد. افرادی که موضوع این عکس ها هستند در ساختمان محل سکونت توکلیان زندگی می کنند. نکته جالب در مورد این مجموعه این است که همه این تصاویر در برابر پنجره ای که نمایی از ساختمان های اطراف در پس آن دیده می شوند در ساعت 8 شب گرفته شده اند. نیوشا توکلیان در مورد سبک عکاسی خود میگوید "من دوربینم را روی پنجره ی شهر تنظیم کردم و از داستان مردمان شهر عکاسی می کنم."

همچنین ایشان بر روی سه موضوع  بلند مدت نیز کار میکنند که سوژه اول پرتره از مادران شهید است. سوژه دوم دغدغه های یک دختر 18 ساله است که با عکاسی از زندگی روزمره اش می خواهم دغدغه های این دختر 18 ساله را نشان دهم و سوژه سوم عکاسی از یک دختر 9 ساله است. این پروژه از عکاسی جشن تکلیف این دخترک شروع شده و تا سنین بالا ادامه خواهد داشت

منابع :

 گزارش ویستا با اندکی تلخیص _  نیوشا توکلیان در گالری توماس اربن _ مقاله ی  «نیوشا توکلیان: نمی گذارم آزادی هنری ام را زیر سؤال ببرند». خبرگزاری هنر ایران _ مقاله ی «درود بر شرفت نیوشا توکلیان عکاس». پارس نیوز.

  مقاله ی «عکاس ایرانی برنده جایزه پرس کلاوس در هلند شد». شبکه ایرانیان هلند.