"پدرم می گفت تو دختر طبیعی نیستی و از بچگی نبودی. ساعت ها با گل ها حرف می زنی و برای پروانه ای که مرده، شعر می گویی. به جایش نمی توانی حتی نیمرو درست کنی". 

چیستا یثربی نویسنده و کارگردان تئاتر و سینما در 27 مهر سال 1347 متولد شد. او فرزند دوم خانواده ای تحصیل کرده است. مادرش خانه دار و داستان نویس بوده است و رمان های پرفروش می نوشت. پدرش هم دکترای اقتصاد و فوق لیسانس علوم تربیتی داشت. پدر چیستا مرد کتاب خوانی بود و در کتابخانه اش ده هزار کتاب در حوزه مسائل روانشناسی وجود داشت. چیستا از کودکی طبع لطیفی داشت، یثربی فارغ التحصیل رشته روانشناسی از دانشگاه الزهرا تهران است و مدتی به عنوان استاد در همین دانشگاه به تدریس مشغول بود. او مدرک دکترای خود را در رشته ی روانشناسی تربیتی با گرایش تئاتر درمانی از کانادا گرفت.

چیستا از کودکی شعر می سرود اما بعدها به نویسندگی روی آورد و رمان و داستان کوتاه نوشت. در نمایشنامه نویسی و نقد تئاتر و سینما هم فعالیت زیادی داشته است؛ اما فعالیت های او به اینجا ختم نمی شود چون یکی از فعالیت هایی که یثربی بسیار در آن پررنگ و درخشان ظاهرشده کارگردانی تئاتر است و بیش از 15 نمایش روی صحنه ی تئاتر کارگردانی کرده است. در کنار همه ی این فعالیت ها، تدریس تئاتر درمانی و ترجمه هم انجام می دهد.

چیستا بثربی می گوید: " من ساعت های بی کاری ام را به خواندن آثار یونگ، فروید، آدلر، اریک برن و ... می پرداختم. مکبث و هملت می خواندم و دیوانه و مجنون مکبث شدم و هستم و خواهم بود. از همان اوان کودکی فهمیدم که مرز باریکی بین روانشناسی و تئاتر وجود دارد". او از سال 1370 به طور مستمر در آموزش تئاتر درمانی مشغول است و در سازمان های بهزیستی، شهرداری تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم بهزیستی، دانشگاه تربیت معلم، دانشگاه آزاد اراک و ... این مبحث را به طور جدی پیش برده است. چیستا یثربی تحصیلات کارشناسی خود را در حوزه روانشناسی بالینی گذراند تا در زمینه ی شخصیت شناسی و بیماری های روانی در حد یک روان درمانگر اطلاعات و تخصص داشته باشد که بعد بتواند تئاتر، تئاتر درمانی و روانشناسی کار کند.

یثربی فعالیت حرفه ای خود در تئاتر را سال 1368 آغاز کرد. او برای یادگیری تئاتر از کلاس هایی که توسط جهاد دانشگاهی دانشگاه الزهرا و فرهنگسرای نیاوران برگزار می شد، استفاده کرد. یثربی دوره های اولیه ی بازیگری وکارگردانی را در کانون تئاتر بانوان یاد گذرانده است. یثربی در همان زمان «اتاق آینه» را با همکاری بهزیستی راه اندازی کرده است که از سال 72 تا سال 74 طرح موفقی بوده است. یثربی یکی از دلایل موفقیت این طرح را این می داند که سوژه ی آن از مردم و اغلب از مشکلات آن ها بوده است. یثربی باور داشت در این طرح کار ما حل مشکلات به وسیله اجرای تئاتر بود. بعد از آن «دادگاه جادویی» را کار کرد و بعد «جمعه دم غروب» و بعد «سرخه سوزان» که در جشنواره سیزدهم فجر به عنوان کار برتر شناخته شد و در جشنواره چهاردهم هم به عنوان بهترین متن در باره «زن در عرصه انقلاب» شناخته شد.

 یثربی در شهریور ماه سال 1375 مشغول کار روی «پهلوان ریزه» بود،طبق گفته ی چیستا" این متن درباره آدم هایی است که به چشم ما آدم های معمولی هستند و شاید خیلی وقت ها آن ها را نمی بینیم". مسئله اصلی کار تئاتر برای یثربی آدم های جامعه هستند، آدم هایی که به گفته او استعدادهای بی انتهایی در وجودشان قرار دارد. انگیزه ی اصلی او برای پرداختن به کار تئاتر، مردم و زندگی آن هاست.

چیستا یثربی بعد از کارگردانی نمایش «میهمان سرزمین خواب» وقفه ای 8 ساله در کار کارگردانی تئاتر داشت. از آثار نمایشی برجسته او می توان به نمایش جنایت و مکافات اشاره کرد که در چند جشنواره خارجی اجرا شد و جایزه بازیگر اول را هم کسب کرد.

چیستا یثربی در آثار خود دو فیلم نامه، چندین نمایشنامه و کتاب نوشته است که هیچ کدام به اندازه ی پستچی شهرت ندارد. کتاب پستچی در 120 صفحه توسط نشر قطره منتشر شده است و تا سال 98 به چاپ هفدهم خود رسیده است که این نشان دهنده توجه و استقبال زیاد از این کتاب است. داستان پستچی که داستان واقعی زندگی اوست، باعث تحول صفحه مجازی یثربی و حتی آشنایی بیشتر و گسترده تر افراد و گروه های کتاب خوان با او شد. کتاب های چیستا یثربی بعد از انتشار کتاب پستچی معروف شده بودند و جایگاه خود را میان مخاطبان پیدا کرده بودند. پستچی _ شیدا و صوفی _ معلم پیانو _ عشق در زمان ما، سه قصه روان شناختی _ او یک زن _ پری کوچک دریایی _ زنی که تابستان گذشته رسید _ زنی از کوچه پشتی _ اسرار انجمن ارواح _ کوتاه کردن موی مرده_ وقتی تو نباشی چرا دو صندلی (مجموعه شعر) _ نگاهت همیشه دوشنبه ست (مجموعه شعر) _ گاردن پارتی در برف _ چشم هایش می خندد

خواب گل سرخ«کوتاه کردن موی مرده»، «خواب گل سرخ»، «از خواب تا مهتاب»، «شیدا و صوفی» و «من آناکارنینا نیستم» مشهورترین آثار این نویسنده اند .

 از فیلمنامه های چیستا یثربی می توان به فیلمنامه فیلم «دعوت» به کارگردانی «ابراهیم حاتمی کیا» و «عکس دسته جمعی با خانم بزرگ» به کارگردانی «سیما تیرانداز» اشاره کرد.

یثربی حدود 15 نمایش را روی صحنه کارگردانی کرده است که از میان آن ها «زنی که تابستان گذشته رسید»، «سرخ سوزان»، «بانو و مرد مرده»، «دخترک شب طولانی و راحیل»، «زندگی شاید»، «عاشقانه تا 8 بشمار»، «برخورد نزدیک از نوع آخر»، «هتل عروس»، «چشم هایش می خندد»، «محاله که فکر کنید این طوری هم ممکنه بشه»، «آخرین پری کوچک دریایی»، «دو مرد و دوز ن در آکواریوم و شعبده و طلسم»، «زنان مهتابی، مرد آفتابی» و «دو مرغ آخر عشق» اشاره کرد. یثربی به عنوان مترجم هم آثار خوبی را ترجمه کرده که بعضی از آن ها از جمله «کفش های آبنباتی» اثر جوان هریس، «داستا ن های بیدل شاعر» نوشته ی جی.کی.رولینگ و «سرزمین تازه» نوشته ی اکهارت تول.

منابع

گفتگویی با چیستا یثربی|پایگاه اطلاع رسانی حوزه

من یک نویسنده ام|خبرگزاری فارس

 سایت فیدیبو